Znani orchideolodzy - Józef Warszewicz
25.05.10 7:07
Neska
Zapoznając się z nazwami storczyków, spotykamy nazwiska: Reichenbach, Roezl, Cattley. Warto bliżej przyjrzeć się postaciom ludzi, których pasja poznania tych pięknych roślin, złotymi zgłoskami zapisała się w światowej biologii. | Zacznijmy od Polaka, gorącego patrioty, światowej sławy odkrywcy i hodowcy storczyków, Józefa Warszewicza. Urodzony w inteligenckiej rodzinie na Litwie, z biedy przerwał studia i pracował w ogrodach botanicznych w Wilnie. Wybuch Powstania Listopadowego zmienił jego życiowe plany, Ojczyzna wzywała. Szlak bojowy skończył w Prusach zdobywając oficerskie szlify. Represje zmusiły go do szukania pracy poza krajem, znalazł ją w Berlińskim Ogrodzie Botanicznym. Polecony przez Aleksandra Humboldta jako świetny biolog i znawca systematyki roślin,wziął udział w wyprawie badawczej do Ameryki Południowej. Po wylądowaniu na Antylach przeżył jako jedyny z grupy kolonistów! Samotnie, na piechotę lub na mułach przemierzył całą Amerykę Środkową, aż do Ekwadoru, cały czas zbierając nieznane nauce okazy fauny i flory. Powrót do Europy stał się sensacją naukową i handlową, a przywiezione storczyki ceniono na wagę złota.Jego zbiory trafiły do ogrodów botanicznych w całej Europie. Druga wyprawa zaprowadziła go w zimniejsze regiony Ameryki Płd.- Peru, Boliwia, Chile,Patagonia. Wiele miesięcy spędził wśród dzikich plemion indiańskich żywiąc się kukurydzą i jagodami. Zachorowawszy na żółtą febrę, poznał lecznicze właściwości kory drzewa chinowego. Pionierskie wyprawy zajęły mu w sumie 10 lat! Schorowany, lecz opromieniony sławą Warszewicz wrócił do Polski i objąwszy nadzór nad Ogrodem Botanicznym w Krakowie, doprowadził go do stanu kwitnącego. Zmarł w 1866 roku, miał zaledwie 54 lata. Niestety, nie zostawił po sobie żadnego napisanego dzieła - był przede wszystkim praktykiem. Jego nazwisko figuruje w nazwach 85 gatunków i odmian roślin, w tym 25 gatunków egzotycznych storczyków. Miltonia warscewiczii, Phragmipedium warscewiczianum, Odontoglossum warscewiczianum, Sobralia warszewiczii, Stanhopea warscewiczii, Cycnoches warscewiczii, a przede wszystkim Cattleya labiata var. warszewiczii, to nazwy znane każdemu hodowcy storczyków na całym świecie. Inne przykłady to:
W krakowskim Ogrodzie Botanicznym stoi pomnik ku czci Józefa Warszewicza, z wyrytym wierszem Wincentego Pola, przyjaciela i towarzysza z okresu Powstania Listopadowego. |